Phác Đồ Điều Trị Viêm Cột Sống Dính Khớp Chi Tiết Nhất

Viêm cột sống dính khớp là một bệnh lý viêm mạn tính, tiến triển âm thầm và có thể để lại nhiều biến chứng nặng nề nếu không điều trị đúng cách. Hiện nay, y học đã xây dựng các phác đồ viêm cột sống dính khớp để điều trị toàn diện, kết hợp thuốc men, vật lý trị liệu và can thiệp ngoại khoa nhằm kiểm soát triệu chứng và cải thiện khả năng vận động. Việc tuân thủ phác đồ đóng vai trò quyết định trong việc duy trì chất lượng sống và ngăn ngừa dính khớp.

Viêm cột sống dính khớp là gì?

Viêm cột sống dính khớp là một bệnh lý viêm mạn tính thuộc nhóm bệnh tự miễn, chủ yếu ảnh hưởng đến cột sống và các khớp lớn trong cơ thể. Đặc điểm của bệnh là tình trạng viêm kéo dài tại khớp cùng chậu, cột sống thắt lưng và có thể lan dần lên toàn bộ cột sống. Khi bệnh tiến triển nặng, các đốt sống dính lại với nhau, gây mất linh hoạt và hạn chế vận động.

Bệnh thường gặp ở nam giới nhiều hơn nữ, độ tuổi khởi phát phổ biến là từ 20 đến 40 tuổi. Nguyên nhân chính xác chưa được xác định, nhưng yếu tố di truyền, đặc biệt là gen HLA-B27, được cho là đóng vai trò quan trọng. Người mắc viêm cột sống dính khớp thường có biểu hiện đau lưng kéo dài, cứng khớp buổi sáng, mệt mỏi và khó vận động.

Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến biến chứng nặng như gù lưng, hạn chế hô hấp, thậm chí ảnh hưởng đến tim và phổi. Vì vậy, việc phát hiện sớm và can thiệp đúng cách có ý nghĩa quan trọng trong kiểm soát tiến triển bệnh và duy trì chất lượng cuộc sống.

Nguyên nhân viêm cột sống dính khớp

Viêm cột sống dính khớp là bệnh lý mạn tính, nguyên nhân chính xác chưa được xác định hoàn toàn. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra các yếu tố nguy cơ có liên quan mật thiết đến sự khởi phát và tiến triển bệnh. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:

• Yếu tố di truyền: gen HLA-B27 được phát hiện ở hơn 80–90% bệnh nhân viêm cột sống dính khớp, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Rối loạn miễn dịch: hệ miễn dịch hoạt động bất thường, tấn công vào chính mô khớp và cột sống, gây viêm mạn tính.
• Nhiễm khuẩn: một số loại vi khuẩn đường ruột hoặc tiết niệu có thể kích hoạt phản ứng viêm bất thường ở cơ thể.
• Giới tính và độ tuổi: nam giới, đặc biệt trong độ tuổi 20–40, có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nữ giới.
• Yếu tố môi trường: chế độ sống ít vận động, hút thuốc lá hoặc stress kéo dài có thể thúc đẩy sự phát triển bệnh.

Những yếu tố trên chỉ đóng vai trò nguy cơ, không phải tất cả đều chắc chắn dẫn đến bệnh. Việc tầm soát sớm và thăm khám kịp thời sẽ giúp hạn chế biến chứng.

Triệu chứng của viêm cột sống dính khớp là gì?

Viêm cột sống dính khớp tiến triển chậm nhưng gây ra nhiều dấu hiệu đặc trưng mà người bệnh có thể nhận biết. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Đau lưng và cứng khớp buổi sáng: cơn đau âm ỉ, thường xuất hiện ở vùng thắt lưng hoặc khớp cùng chậu, kèm cảm giác cứng lưng khi mới ngủ dậy.
• Giảm khả năng vận động: cột sống dần kém linh hoạt, khó cúi gập người hoặc xoay lưng, gây hạn chế trong sinh hoạt hàng ngày.
• Đau và viêm ở các khớp lớn: như khớp hông, khớp gối, khớp vai, khiến người bệnh khó đi lại hoặc vận động mạnh.
• Mệt mỏi kéo dài: do tình trạng viêm mạn tính, người bệnh dễ kiệt sức và suy giảm thể lực.
• Dáng đi thay đổi: khi bệnh nặng, cột sống có xu hướng cong gập, gây gù lưng và làm giảm chiều cao.
• Biểu hiện ngoài cột sống: một số trường hợp có thể viêm mắt (viêm màng bồ đào), tổn thương tim hoặc phổi.

Các triệu chứng thường tiến triển âm thầm, dễ nhầm với đau lưng thông thường, vì vậy thăm khám sớm khi có dấu hiệu bất thường là rất quan trọng.

Phác đồ điều trị viêm cột sống dính khớp

Viêm cột sống dính khớp là bệnh lý mạn tính chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn. Tuy vậy, các phác đồ điều trị hiện nay đã mang lại nhiều kết quả tích cực, giúp kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân. Mục tiêu của điều trị là giảm đau, kháng viêm, duy trì khả năng vận động khớp, đồng thời phòng ngừa tình trạng cứng khớp do sai tư thế cũng như những biến chứng lâu dài. Các hướng điều trị thường bao gồm thuốc men, can thiệp ngoại khoa và vật lý trị liệu.

Phác đồ cụ thể sẽ được xây dựng dựa trên tình trạng và đặc điểm riêng của từng người bệnh, bao gồm:

• Mức độ tiến triển của bệnh: giai đoạn bệnh, triệu chứng hiện tại và tiên lượng lâu dài.
• Biểu hiện ngoài cột sống và bệnh lý kèm theo: một số bệnh nhân có thể gặp viêm màng bồ đào, vảy nến hoặc viêm ruột mạn tính; trong trường hợp viêm mắt cần phối hợp điều trị với bác sĩ chuyên khoa nhãn.
• Yếu tố toàn trạng: tuổi, giới, bệnh nền, thuốc đang sử dụng và yếu tố tâm lý cũng ảnh hưởng đến lựa chọn phác đồ.
• Nguy cơ biến chứng khác: người mắc viêm cột sống dính khớp cần được theo dõi nguy cơ loãng xương và bệnh tim mạch để có biện pháp phòng ngừa sớm.

Nhìn chung, việc điều trị cần được cá thể hóa, có sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp, phục hồi chức năng và các chuyên ngành liên quan, nhằm mang lại hiệu quả toàn diện và bền vững.

Điều trị dùng thuốc

Đây là hướng điều trị được áp dụng phổ biến nhất cho người mắc viêm cột sống dính khớp. Các loại thuốc được sử dụng chủ yếu nhằm mục đích giảm đau, chống viêm, hạn chế sưng tấy và hỗ trợ tái tạo sụn, giúp phục hồi những vùng khớp bị tổn thương.

• Điều trị triệu chứng: thường dùng nhóm thuốc chống viêm không steroid (NSAID) kết hợp với thuốc giãn cơ để giảm đau và cải thiện tình trạng cứng khớp.
• Trường hợp bệnh tiến triển nặng: bác sĩ có thể chỉ định corticosteroid hoặc các thuốc sinh học có tác dụng ức chế TNFα khi bệnh nhân không đáp ứng với NSAID hoặc Sulfasalazine.
• Bổ sung vi chất: canxi và vitamin D3 cần được thêm vào phác đồ nhằm phòng ngừa loãng xương, vì bệnh nhân viêm cột sống dính khớp thường có nguy cơ mất khoáng cao hơn người bình thường.

Điều trị không dùng thuốc

Bên cạnh thuốc men, vật lý trị liệu được xem là phương pháp quan trọng trong phục hồi chức năng cho bệnh nhân viêm cột sống dính khớp. Đây là hình thức điều trị không dùng thuốc, thường được bác sĩ khuyến nghị kết hợp song song để mang lại hiệu quả toàn diện.

Trong quá trình tập luyện, người bệnh thực hiện các động tác theo đúng nguyên tắc, thời gian và cường độ mà bác sĩ chỉ định. Các bài tập được xây dựng từ mức độ đơn giản đến nâng cao, nhằm cải thiện vận động, tăng độ dẻo dai, đồng thời hạn chế tình trạng dính và cứng khớp sau chấn thương.

Thuốc chỉ có tác dụng giảm đau và kiểm soát viêm, nhưng không thể loại bỏ hoàn toàn bệnh. Do đó, việc duy trì vật lý trị liệu kết hợp giữ tư thế đúng khi đi, đứng, ngồi hay nằm là yếu tố bắt buộc. Nếu bệnh nhân bỏ qua chương trình tập luyện, bệnh có thể tiến triển âm thầm và gây biến chứng khó kiểm soát.

Phẫu thuật

Phẫu thuật chỉ được áp dụng trong những trường hợp thật sự cần thiết, khi bệnh có nguy cơ gây ra biến chứng nặng, ảnh hưởng trực tiếp đến cột sống hoặc khớp hông và có thể dẫn đến tàn phế.

So với các phương pháp khác, can thiệp phẫu thuật thường mang lại hiệu quả phục hồi nhanh hơn. Dựa trên tình trạng cụ thể và mức độ tiến triển của bệnh, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp phù hợp, bao gồm phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mở để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị.

Tóm lại, phác đồ điều trị viêm cột sống dính khớp không chỉ tập trung vào việc giảm đau và kháng viêm mà còn hướng đến phục hồi chức năng lâu dài. Khi được áp dụng đúng cách, dưới sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ, người bệnh có thể kiểm soát tốt tiến triển bệnh và hạn chế biến chứng. Sự kiên trì trong điều trị và kết hợp thói quen sinh hoạt lành mạnh chính là chìa khóa giúp bệnh nhân sống khỏe mạnh cùng viêm cột sống dính khớp.

Hy vọng bài viết trên của Iteracare Việt Nam hữu ích cho bạn, đừng quên theo dõi chuyên trang để cập nhật thêm nhiều tin tức mới. Hoặc bạn muốn liên hệ trải nghiệm máy Iteracare Classic 4.0 (phiên bản mới nhất) hãy liên hệ qua hotline 0767689499 (Mr Tú) để nhận tư vấn.

Có thể bạn quan tâm:

• Khi Nào Cần Đến Dụng Cụ Định Hình Cột Sống Trong Điều Trị?
• Máy Laser Công Suất Cao Trị Liệu – Tác Dụng Và Cách Dùng
• Máy Siêu Âm Điều Trị Xương Khớp Và Những Điều Cần Biết
• Gãy Xương Quai Xanh Bao Lâu Thì Lành? Cách Chăm Sóc Hiệu Quả Tại Nhà